Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Orle
Salix cinerea
Salicaceae
Noms en français : Saule cendré, Saule gris.
Descripcioun :L'orle es un aubret à port de bouissoun proun pelous sus tóuti si branco (fin qu'à dos annado). Se pòu engana emé l'amarinas, Salix caprea mai pèr aquéu si fueio soun larjo vers lou mitan alor que pèr l'orle, lou mai larg s'atrobo vers lou bout. En mai d'acò l'amarinas èi rapidamen pu pelut sus li ramo. Coumpara emé l'amarinas.
Usanço :Lou bos, eisa à fendescla, pòu servi pèr la banastarié o pèr fabrica un mouloun de pichòti causo. Tóuti li rusco de sause caupon de salicino que douno d'acide salicilì dins lou cors, ço qu'ajudo à abeissa li fèbre e lucha contro lou mau d'os.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salix
Famiho : Salicaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Bos umide
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleotemperado
Ref. sc. : Salix cinerea L., 1753